საიამ წინასაარჩევნო კამპანიის ფარგლებში მონიტორინგის შედეგად საარჩევნო კოდექსის დარღვევის გამო 20 დეკემბერს მიმართა საქალაქო სასამართლოს პრეზიდენტობის კანდიდატების მიხეილ სააკაშვილისა და არკადი (ბადრი) პატარკაციშვილის წინააღმდეგ.

საქალაქო სასამართლომ 22 დეკემბერს არ დააკმაყოფილა საიას სარჩელი.

იხ. თანდართული სარჩელი და გადაწყვეტილება.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია
2008 წლის 5 იანვრის რიგგარეშე საპრეზიდენტო არჩევნებისა და პლებისციტის სადამკვირვებლო მისია
წინასაარჩევნო მონიტორინგის წინასწარი ანგარიში
3 იანვარი 2008

დასკვნები და შეფასებები
2008 წლის 5 იანვრის რიგგარეშე საპრეზიდენტო არჩევნები დაინიშნა და წინასაარჩევნო პერიოდი მიმდინარეობდა ძალზედ შემჭირდოვებულ ვადებში. საქართველოს პრეზიდენტის არჩევნების თარიღის ფორმალურად დანიშვნა მოხდა 25 ნოემბერს. მაგრამ რეალური წინასაარჩევნო პერიოდი დაიწყო 8 ნოემბერს ყოფილი პრეზიდენტის სააკაშვილის მიერ გაკეთებული განცხადების შემდეგ. საარჩევნო პერიოდის მნიშვნელოვანი ნაწილი მიმდინარეობდა საგანგებო მდგომარეობის დროს, მედია საშუალებების ვირტუალური შეზღუდვის ფონზე. 7 ნოემბერს დახურულმა ტელეკომპანია “იმედმა” განაახლა საქმიანობა წინასაარჩევნო პერიოდის შუაში და მოცემული პერიოდის მიწურულს კვლავ შეაჩერა მაუწყებლობა. მოცემულ პერიოდში საარჩევნო კანონი შეიცვალა ორჯერ (22 ნოემბერი, 7 დეკემბერი). ამ და სხვა ფაქტორებმა კიდევ უფრო რთული გახადეს წინასაარჩევნო კამპანიის ეფექტური მონიტორინგი. საიამ წინასაარჩევნო კამპანიის მონიტორინგი განახორციელა თბილისსა და 7 რეგიონულ ცენტრში (თელავი, დუშეთი, რუსთავი, გორი, ოზურგეთი, ქუთაისი, ბათუმი). კამპანიის განვლილმა პერიოდმა აჩვენა მთელი რიგი დარღვევები, პოლიტიკური სუბიექტების, საჯარო მოხეელებისა თუ სხვა სუბიექტების მხრიდან, რომლებზეც დროული რეაგირება უნდა გამხდარიყო წინაპირობა წინასაარჩევნო პერიოდში არჩევნების სამართლიანად და გამჭვირვალედ წარმართვისათვის. მოცემულ ანგარიშში მოყვანილ დარღვევებთან დაკავშირებით საიას წარმომადგენლები პერმანენტულად აწვდიდნენ ინფორმაციას, როგორც საარჩევნო ადმინისტრაციას (განცხადებებისა თუ საჩივრების მეშვეობით), ისე ხელისუფლების შესაბამისი ორგანოების წარმომადგენლებს და მედია საშუალებებს.

დღეს, 13 იანვარს 10:00 საათზე ცესკომ ოფიციალურად შეაჯამა 2008 წლის 5 იანვრის პრეზიდენტის რიგგარეშე არჩევნების შედეგები.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია ახორციელებდა 5 იანვრის რიგგარეშე საპრეზიდენტო არჩევნების დაკვირვებას. საიამ 3 იანვარს გამოაქვეყნა წინასაარჩევნო კამპანიის მონიტორინგის პირველადი ანგარიში და მიუთითა იმ კანონდარღვევებზე რაც ამ პერიოდში ხდებოდა. საია 5 იანვარს დააკავირდა თბილისის, ქუთაისის, ბათუმისა და ხელვაჩაურის რიგ საარჩევნო უბნებს და მნიშვნელოვან საარჩევნო დარღვევებთან დაკავშირებით შეიტანა 230-მდე საჩივარი საუბნო, საოლქო და ცენტრალურ საარჩევნო კომისიებში.

საიამ 7 იანვარს შეაფასა 5 იანვარი (კენჭისყრის დღე) თბილისის, ქუთაისისა და ბათუმის დაკვირვების შედეგად – კენჭისყრის დღე მოცემულ ოლქებში შედგა მაგრამ თან ახლდა მნიშვნელოვანი დარღვევები, რომლებზეც დროული და ადექვატური რეაგირება საარჩევნო ადმინისტრაციის მხრიდან იქნებოდა გადამწყვეტი ფაქტორი არჩევნების სამართლიანად და დემოკრატიულად აღიარებისათვის.

2008 წლის 7 იანვარს ქართულმა სადამკვირვებლო ორგანიზაციებმა ერთობლივი განცხადება გააკეთეს და აღნიშნეს, რომ არჩევნებთან დაკავშირებული საჩივრების განხილვა და არჩევნების საბოლოო შედეგების შეჯამება (მათ შორის, დამატებითი სიებით მიცემული ხმების სწორად დათვლა) საარჩევნო პროცესის ისეთივე მნიშვნელოვანი ეტაპებია, როგორც წინასაარჩევნო პერიოდი და არჩევნების დღე. შესაბამისად, სადამკვირვებლო ორგანიზაციებმა ცენტრალურ საარჩევნო კომისიას მოუწოდეს, რომ აღნიშნული პროცედურები – დამატებითი სიებით მიცემული ხმების დათვლა, საჩივრების განხილვა და არჩევნების შედეგების შეჯამება – გამჭვირვალედ და კანონის მოთხოვნების სრული დაცვით განეხორციელებინა. მიუხედავად ამისა, 7 იანვრის შემდეგ განვითარებულმა მოვლენებმა ცხადყო, რომ ცენტრალური საარჩევნო კომისია მასზე დაკისრებული უმნიშვნელოვანესი მოვალეობების შესრულებას არასათანადო პასუხისმგებლობით მოეკიდა: დამატებითი სიებით მიცემული ხმების დათვლა და დაჯამება განხორციელდა ქაოტურად და კანონდარღვევებით, ცენტრალურმა საარჩევნო კომისიამ, პროცედურული უზუსტობების მიზეზით, უარი თქვა საჩივრების მნიშვნელოვნაი ნაწილის არსებით განხილვაზე და  საბოლოო ჯამში, არჩევნების საბოლოო შედეგების შეჯამება მოხდა ისე, რომ არ იქნა გათვალისწინებული და გამოსწორებული სერიოზული ხარვეზები და გადაცდომები.

საიამ 2008 წლის 5 იანვრის რიგგარეშე საპრეზიდენტო არჩევნებისა და პლებისციტის მონიტორინგის ანგარიში გამოაქვეყნა.

დღეს, რამდენიმე არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომლებიც აპირებენ დააკვირდნენ 2008 წლის გაზაფხულზე დაგეგმილ საპარლამენტო არჩევნებს, ავრცელებს შემდეგ 10 წინაპირობას საქართველოში სამართლიანი და თავისუფალი არჩევნების ჩასატარებლად.

სამი თვის განმავლობაში საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის თბილისის ოფისისა და 7 რეგიონალური ოფისის ადვოკატებმა წარმატებით 43 სასამართლო საქმე დაასრულეს.

იხილეთ წარმატებული სამქეები.

1. 83 წლის პენსიონერი კუთვნილი შეღავათებით ისარგებლებს

 საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციას განცხადებით მიმართა მეორე მსოფლიო ომის მონაწილე, 83 წლის მოქალაქე გ.ყ.-მ, რომელმაც განაცხადა, რომ მეორე მსოფლიო ომში მონაწილეობის დამადასტურებელ საბუთში  და სამხედრო ბილეთში მითითებულ მონაცემებში დაშვებულია ტექნიკური შეცდომა, რის შედეგადაც ამ დოკუმენტებში მითითებული მისი სახელი არ ემთხვევა მის პირადობის დამადასტურებელ მოწმობაში დაფიქსირებულ სახელს. აღნიშნული ფაქტის გამო  გ.ყ.-ი ვერ ღებულობდა კანონმდებლობით დაწესებულ სოციალურ დახმარებას და ვერ სარგებლობდა შეღავათებით. საიას ადვოკატების მიერ გაწეული საადვოკატო დახმარების შედეგად, სასამართლოს მიერ დადგინდა იურიდიული მნიშვნელობის მქონე ფაქტი. კერძოდ, გ.ყ.-ს პირადობის მოწმობისადმი ზემოაღნიშნული  დოკუმენტების კუთვნილება, რის საფუძველზეც მას დაენიშნება შესაბამისი სოციალური ხასიათის შეღავათები.

2. ბრალდებულს საპროცესო შეთანხმება გაუფორმდა

 საიას იურიდიული დახმარების ცენტრი მისი უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დაცვის მიზნით საადვოკატო მომსახურებას უწევდა მოქალაქე ო.მ.-ს, რომელსაც ბრალად ედებოდა სისხლის სამართლის კოდექსის 239-ე მუხლის  მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენა (ხულიგნობა, იარაღის გამოყენებით, რომელიც ითვალისწინებს თავისუფლების აღკვეთას ოთხიდან შვიდ წლამდე). საქმის მასალების მიხედვით  ო.მ.  მონაწილეობას იღებდა 2007 წლის 7 ნოემბერს საღამოს, თბილისში ტელეკომპანია “იმედთან” გამართულ მშვიდობიან საპროტესტო აქციაში, სადაც ბრალდების მიხედვით მან ჩაიდინა ხულიგნობა. საიას ადვოკატებმა დააყენეს შუამდგომლობები, თუმცა ო.მ.-ს მოთხოვნით დაცვის მიერ დაყენებულ იქნა ბრალდების წინაშე განცხადება საპროცესო შეთანხმებასთან დაკავშირებით, რომელიც დაკმაყოფილდა. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის კოლეგიის მოსამართლის მიერ მიმდინარე წლის 11 იანვარს დამტკიცებულ იქნა ბრალდების მხარესთან დადებული საპროცესო შეთანხმება, რომლის თანახმადაც ო. მ-ს განესაზღვრა პირობით გამოსაცდელი ვადა 2 წლის ვადით და სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ ჯარიმა ორი ათასი ლარის ოდენობით.

29 თებერვალს საქართველოს პარლამენტი პლენალურ სხდომაზე იხილავს იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის ინიციატივით წარდგენილ კანონპროექტთა პაკეტს სამოქალაქო რეესტრის კანონმდებლობაში ცვლილებების შესახებ. პაკეტში მოცემული ცვლილებები საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსში, რომლის მიხედვითაც პროკურორს ენიჭება უფლება მოსამართლის ბრძანების გარეშე შეუჩეროს მოქმედება მოქალაქის პასპორტს.

საიამ შეისწავლა ინიცირებული კანონპროექტი და შესაბამისი უარყოფითი დასკვნით მიმართავს იურიდიულ საკითხთა კომიტეტს. კანონპროექტის მიხედვით, როდესაც მოსამართლის მიერ არ არის გამოყენებული პირის მიმართ აღკვეთი ღონისძიება (ძებნაში არ არის გამოცხადებული), პროკურორს საქართველოს კონსტიტუციითა და ევროპის კონვენციის დარღვევით ენიჭება უფლება ეჭვმიტანილის პასპორტის მოქმედების შეჩერების უფლება. ფაქტობრივად პროკურორი არაკონსტიტუციურად უზღუდავს მოქალაქეს გადაადგილების თავისუფლებას, მეტიც მოსამართლის გადაწყვეტილების გარეშე უფარდებს მოქალაქეს აღკვეთ ღონისძიებას (უკრძალავს ქვეყნის დატოვებას).

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია მიიჩნევს, რომ ინიცირებული კანონპროექტი ეწინააღმდეგება, როგორც საქართველოს კონსტიტუციას, ისე ევროპის კონვენციას და მოუწოდებს პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტს გაიწვიოს ინიციატივა. კანონპროექტის დამტკიცების შემთხვევაში საია მიმართავს საკონსტიტუციო სასამართლოს.

იხილეთ თანდართული დასკვნა

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ 2008 წლის 5 იანვრის საქართველოს პრეზიდენტის რიგგარეშე არჩევნებზე განახორციელა სადამკვირვებლო მისია, რომელიც მოიცავდა როგორც კენჭისყრის დღის, აგრეთვე, წინასაარჩევნო კამპანიის მონიტორინგს. წინასაარჩევნო კამპანიის მონიტორინგის მნიშვნელოვანი ნაწილი გახლდათ საარჩევნო კამპანიის ფონდების მონიტორინგი.

წარმოგიდგენთ საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის მიერ განხორციელებული საარჩევნო ფონდების მონიტორინგის ანგარიშს.

დაინტერესების შემთხვევაში, გთხოვთ, იხილოთ თანდართული დოკუმენტი.